PTTK AE / poradnik / góry zimą

Telefony alarmowe GOPR i TOPR:

— TOPR - (Tatry, Podtatrze, Pogórze Spisko-Gubałowskie), tel. (018) 20 634 44, 0-603 100 100 - bezpłatny w sieci Plus GSM
— GOPR Grupa karkonoska (Karkonosze, Góry Izerskie,Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie), tel. (075) 752 47 34, 985 (bezpłatny)
— GOPR Grupa bieszczadzka (Bieszczady, Beskid Niski na wschód od Doliny Wisłoki, Pogórze Bukowskie, masyw Otrytu), tel. (013) 463 22 04
— GOPR Grupa beskidzka (Beskid Żywiecki bez południowych stoków masywów Babiej Góry i Policy, oraz Pasma Podhalańskiego, Beskid Mały, Beskid Śląski, zachodnia część Beskidu Makowskiego masyw: Jaroszowickiej Góry, Chełmu i masyw Młoduszyna-Makowska Góra, tel. (033) 829 69 00, 985 (bezpłatny)
— GOPR Grupa jurajska (Wyżyna Krakowsko-Zzęstochowska), tel. (034) 315 20 00, 985 (bezpłatny)
— GOPR Grupa wałbrzysko-kłodzka (Masyw Śnieżnika, Góry Kamienne, Góry Wałbrzyskie, Góry Sowie, Góry Bardzkie, Góry Stołowe, Góry Orlickie, Góry Bystrzyckie, Góry Bialskie, Góry Złote, Góry Opawskie), tel. (074) 842 34 14
— GOPR Grupa podhalańska (Beskid Wyspowy, Gorce, Pieniny, południowe stoki masywów Babiej Góry i Policy, Pasmo Podhalańskie), część środkowa i wschodnia Beskidu Makowskiego), tel. (018) 267 68 80, 985 (bezpłatny)
— GOPR Grupa krynicka (Beskid Sądecki, Beskid Niski do Doliny Wisłoki, masyw Maślanej Góry), tel. (018) 471 29 33

Wzywanie pomocy:
Jeżeli masz telefon komórkowy, w miejscu gdzie przebywasz jest zasięg sieci - masz ułatwione zadanie. Przed wyjściem w góry sprawdź czy masz zapamiętany numer GOPRu lub odpowiedniej służby górskiej. Międzynarodowym numerem ratunkowym jest 112 - jednak nie działa on we wszystkich sieciach! Przed zadzwonieniem po pomoc upewnij się, czy wiesz gdzie jesteś. Nie warto niepotrzebnie zużywać baterii w telefonie, zastanawiając się podczas rozmowy gdzie się znajdujesz.
Jednak nie każdy turysta jest w posiadaniu komórki. Wtedy należy radzić sobie inaczej. Bardzo pomocny jest gwizdek. Sygnał wzywania pomocy: 6 sygnałów dźwiękowych na minutę, następnie minuta przerwy, 6 sygnałów itd. Odebranie sygnału pomocy: 3 sygnały na minutę, minuta przerwy.
W nocy możesz używać także latarki. Wołanie o pomoc i zawiadomienie o usłyszeniu jest dokładnie takie same jak w przypadku sygnałów dźwiękowych.
Do wzywania pomocy możesz także wykorzystać race, rakietnice i tp. Kolor czerwony oznacza niebezpieczeństwo. Odpowiedzią powinien być kolor biały.
Pomocy możesz wzywać także sygnałem SOS w języku Morse'a: ...---... czyli trzy krótkie sygnały, trzy długie i znowu trzy krótkie.

Gdy nadleci śmigłowiec i ktoś z grupy potrzebuje pomocy, jedna osoba powinna stanąć w pozycji wyprostowanej, z uniesionymi do góry rękami. Sylwetka powinna tworzyć literę 'Y' (Yes). Gdy pomoc jest niepotrzebna, jedną rękę unosimy do góry, drugą pozostawiamy spuszczoną wzdłuż tułowia.

Przed wyjściem:
Przed wyjściem w góry bezwzględnie należy sprawdzić aktualny komunikat pogodowy i lawinowy. Gdy ogłoszony zostanie 3 stopień zagrożenia lawinowego nie powinno się wychodzić powyżej górnej granicy lasu. Tatrzańska tragedia z 30 grudnia 2001 roku odegrała się właśnie przy trzecim stopniu zagrożenia.
Gdy warunki pogodowe umożliwiają wyjście na szlaki, przed opuszczeniem miejsca pobytu należy powiadomić gospodarzy (czy to w schronisku, czy na kwaterze prywatnej) o rejonie wycieczki i planowanej godzinie powrotu. Ułatwi to ewentualną akcję ratowniczą.
Należy sprawdzić zawsze ekwipunek. Niezbędne jest ciepłe ubranie (najlepiej włożyć do plecaka jeszcze jeden polar lub sweter), latarka - zimą bardzo szybko zapadają ciemności, a nawet krótka teoretycznie trasa może zabrać wiele godzin, termos z gorąca herbatą, czekan, raki, kijki teleskopowe lub narciarskie. Dobrze jest mieć naładowany telefon komórkowy i gwizdek do wzywania pomocy. Głos gwizdka jest bardzo dobrze słyszalny, dzięki czemu ratownicy szybciej dotrą na miejsce wypadku.
W domu należy także pozostawić ambicję, szczególnie jeśli nie jest się dobrze doświadczonym turystą. lepiej wcześniej zawrócić ze szlaku, niż narażać życie swoje i tych, którzy pospieszą na ratunek.
Na szlaku
Zawsze obserwuj pogodę. Załamane może przyjść w każdej chwili i nie wolno lekceważyć pierwszych znaków pogorszenia pogody. Wracaj do najbliższego schroniska. Najbardziej zagrożone na lawiny są zbocza południowe, najbardziej narażone na operację Słońca. Dlatego w góry należy wychodzić wcześnie, aby nagrzewające śnieg Słońce nie zwiększyło zagrożenia lawinowego.
Nie bój się używać sprzętu. Jednak trzeba najpierw nauczyć się nim posługiwać. Nieumiejętnie założone raki (w których trzeba nauczyć się chodzić), czy nieodpowiednie posługiwanie się czekanem może doprowadzić do wypadku. Pamiętaj, że od odpowiednio używanego sprzętu zależy Twoje życie!
Nie przeceniaj swoich sił. Zimą przejście szlaku, które latem zajmuje godziną, zimą może potrwać kilka razy dłużej. Nie staraj się niczego zdobyć na siłę. Zimą każdy, nawet najmniejszy błąd może doprowadzić do wypadku.

Zagrożenia:
Lawiny Każdy wie, czym może skończyć się zasypanie przez lawinę. Jednak nie jest człowiek zupełnie bez szans. Nie powinien jednak czekać tylko na pomoc, ale starać się uratować się samemu. Co radzą specjaliści?*

Zdejmij plecak i narty

Staraj się przebijać ku bocznej powierzchni lawiny

Jeśli jest możliwe wykonywanie ruchów jak przy pływaniu, najlepszy jest styl grzbietowy na dwa tempa, z plecami zwróconymi w kierunku naporu lawiny i podniesioną głową

Trzymaj usta zamknięte. W lawinie z puszystego śniegu osłoń usta i nos odzieżą, aby uformować przestrzeń powietrzną

Oszczędzaj swe siły na czas, gdy lawina straci swój impet i zatrzyma się

Musisz starać się przedostać do jakiejś przestrzeni z powietrzem w pobliżu powierzchni, w przeciwnym razie twoje szanse przeżycia są minimalne

Spróbuj przekopywać się powoli na powierzchnię

Nie wpadaj w panikę!

*Rady Królewskiej Piechoty Morskiej wg. Petera Darmana w 'Podręczniku survivalu'
Ciemności Chodzenie po górach zimą w ciemnościach jest bardzo niebezpieczne. Przed ich zapadnięciem zawsze staraj się wrócić do schroniska. Pamiętaj, że w plecaku musi się znaleźć miejsce na latarkę, najlepiej "czołówkę"/!

Wychłodzenie
Niska temperatura jest bardzo niebezpieczna. Nie możesz doprowadzić do wyziębienia organizmu. Pamiętaj, że bardzo duża ilość ciepła zostaje wypromieniowana przez głowę. Zapnij więc kołnierz i załóż czapkę. Na ręce nałóż rękawiczki lub schowaj je do kieszeni. Nie można doprowadzić też do ochłodzenia stóp. W przypadku przymusowego postoju (np. wypadek) aby obronić organizm przed wychłodzeniem należy się przykryć. Bardzo dobra jest folia NRC, którą powinieneś mieć zawsze w apteczce. Przykrywając się folią zwróć uwagę na to, aby błyszcząca jej strona była skierowana w kierunku ciała, a nie na zewnątrz.
Nie siadaj na zimnych przedmiotach (skałach, łańcuchach), zawsze podkładaj coś pod pupę.
Gdy wieje wiatr, a masz na sobie przepoconą koszulkę lepiej jest ją zdjąć i założyć coś suchego.

UWAGA!
Wychłodzenie jest bardzo niebezpieczne! Obniżenie temperatury ciała o kilka stopni może prowadzić do śmierci! Jeżeli znajdziesz się w sytuacji, gdy ktoś będzie w takim stanie, należy niezwłocznie wezwać pomoc!


źródło: http://www.turystyka-gorska.pl/ autor: Konrad Boguszewski


aktualizacja: 12.05.2006
Koło PTTK nr 7 przy Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
Oddział Akademicki w Krakowie